Τα κέντρα ανώτατης εκπαίδευσης υπάρχουν εδώ και εκατοντάδες χρόνια, και σε μερικές περιπτώσεις χιλιάδες χρόνια, αλλά δεν άντεξαν όλα στον χρόνο. Με την πάροδο των χρόνων, μερικά από τα παλιότερα πανεπιστήμια στον κόσμο διαλύθηκαν, χωρίστηκαν σε αυτόνομα κολέγια ή εκσυγχρονίστηκαν σε μεγάλο βαθμό.

Τα παλιά ιδρύματα που υπάρχουν ακόμα είναι σημαντικά για την ιστορική τους κληρονομιά αλλά και για την ικανότητα τους να προσαρμοστούν σε μοντέρνα πλαίσια και να παραμείνουν ισχυρά σε ένα καιρό παγκοσμιοποίησης και έντονου ανταγωνισμού.

Εδώ έχουμε μερικά από τα πιο παλιά πανεπιστήμια στον κόσμο, τα οποία εμφανίζονται στην λίστα QS rankings. Τα περισσότερα βρίσκονται στην Ευρώπη, εξαιτίας του ιδιαίτερα μεγάλου αριθμού πανεπιστημίων υψηλού κύρους στην περιοχή, αλλά υπάρχει και ένας εκπρόσωπος από την Αφρική που τα κατάφερε να μπει στην λίστα.

Αυτή δεν είναι μια λίστα με τα 10 πιο παλιά πανεπιστήμια με βάση αποκλειστικά την ηλικία τους αλλά λαμβάνει υπόψη και το υψηλό κύρος τους σε όλο τον κόσμο.

#10 – Πανεπιστήμιο της Κοΐμπρα

Τοποθεσία: Πορτογαλία
Ιδρύθηκε το: 1290

Αν και αρχική ιδρύθηκε στην Πορτογαλική πρωτεύουσα το 1290, το Πανεπιστήμιο της Κοΐμπρα (431ο στην παγκόσμια κατάταξη)μεταφέρθηκε αρκετές φορές από τους βασιλιάδες και τελικά κατέληξε στην Κοΐμπρα , το τρίτο μεγαλύτερο αστικό κέντρο και μέρος με μεγάλη ιστορία από τα Ρωμαϊκά χρόνια.

Με φοιτητική κοινότητα μόλις πάνω από 24.000 άτομα, το Πανεπιστήμιο της Κοΐμπρα έχει περάσει πολλές ριζικές μεταρρυθμίσεις και για μερικές δεκαετίες τον 18ο αιώνα ήταν το μόνο πανεπιστήμιο της Πορτογαλίας που λειτουργούσε.

Το 2013, το Πανεπιστήμιο της Κοΐμπρα προστέθηκε στην Λίστα με τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, προς αναγνώριση των ιστορικών κτηρίων του, της αυλής του, των πολιτιστικών παραδόσεων του και της μοναδικής του θέας στην πόλη.

#9 – Πανεπιστήμιο της Σιένα

Τοποθεσία: Ιταλία
Ιδρύθηκε το: 1240

Βρισκόμενο στην μικρή πόλη της Σιένα στην περιοχή της Τοσκάνης, το πανεπιστήμιο της Σιένα αποτελεί ένα ακόμα από τα παλιότερα πανεπιστήμια στον κόσμο σε υψηλή θέση, βρισκόμενο αυτή την στιγμή στις θέσεις 651-700 (έπεσε από τις θέσεις 601-700 το 2020).

Με αριθμούς εγγραφών πάνω από 20.000, το Πανεπιστήμιο της Σιένα αποτελεί τον μισό πληθυσμό της πόλης σχεδόν. Το κέντρο της πόλης, με μεγάλη ιστορική σημασία, έχει ανακηρυχθεί ένα Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομάς από την UNESCO και το επισκέπτονται κάθε χρόνο πάνω από 163.000 τουρίστες, οι οποίοι έρχονται για το φαγητό, τις τέχνες, τα μουσεία και την μεσαιωνική κληρονομιά.

#8 – Πανεπιστήμιο της Νάπολης Federico II

Τοποθεσία: Ιταλία
Ιδρύθηκε το: 1224 (1258)

Το Πανεπιστήμιο της Νάπολης Federico II ιδρύθηκε το 1224 από τον Φρειδερίκο τον 2ο, τον αυτοκράτορα της Ιερής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και βρίσκεται στην Νάπολη, την Τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ιταλίας και μια από τις πιο παλιές, κατοικημένες πόλεις στον κόσμο.

Το Πανεπιστήμιο της Νάπολης Federico II βρίσκεται στην 392η θέση στην παγκόσμια κατάταξη (ανέβηκε 32 θέσεις το 2021) και διδάσκει ένα μεγάλο εύρος προγραμμάτων σε μια φοιτητική κοινότητα 80.000 φοιτητών. Από τους πιο διάσημους αποφοίτους του είναι ο φιλόσοφος και θεολόγος Θωμάς Ακινάτης.

#7 – Πανεπιστήμιο της Πάντοβα

Τοποθεσία: Ιταλία
Ιδρύθηκε το: 1222

Το Πανεπιστήμιο της Πάντοβα – Università di Padova ή UNIPD – ιδρύθηκε το 1222 (αν και υπάρχουν μερικά στοιχεία που δείχνουν ότι αυτό μπορεί να έγινε και νωρίτερα) είναι ένα από τα λίγα μεσαιωνικά πανεπιστήμια στην Ιταλία που λειτουργούν ακόμα.

Αυτή την στιγμή βρίσκεται στην 216η θέση στην παγκόσμια κατάταξη, αφού ανέβηκε μάλιστα 18 θέσεις φέτος, και το Università di Padova είναι διάσημο για την επαναστατική του έρευνα στην αστρονομία, στην νομική, στην ιατρική και στην φιλοσοφία.

Τώρα φιλοξενεί περίπου 62.500 φοιτητές στην πόλη της Πάντοβα, εκεί που διαδραματίζεται το διάσημο έργο του William Shakespeare, Το Ημέρωμα Της Στρίγγλας. Το 1545, το Università di Padova δημιούργησε τον Βοτανικό Κήπο της Πάντοβα, ο οποίος είναι τώρα ένας από τους παλαιότερους ακαδημαϊκούς κήπους στον κόσμο. Επίσης, εκεί βρίσκονται εννιά μουσεία.

#6 – Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ

Τοποθεσία: Ηνωμένο Βασίλειο
Ιδρύθηκε το: 1209

Το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ ιδρύθηκε το 1209 από μια ομάδα ακαδημαϊκών που άφησαν το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης εξαιτίας πολιτικών συγκρούσεων και τώρα βρίσκεται στην έβδομη θέση στον κόσμο.

Μοιραζόμενα πολλές παραδόσεις, τα Πανεπιστήμια της Οξφόρδης και του Κέιμπριτζ διατηρούν μια υγιή κόντρα, η οποία κορυφώνεται στον ετήσιο αγώνα κωπηλασίας. Το Κέιμπριτζ έχει περίπου 23.247 φοιτητές, 5.340 από τους οποίους προέρχονται εκτός της ΕΕ.

#5 – Πανεπιστήμιο του Παρισιού
Πανεπιστήμιο της Σορβόννης

Τοποθεσία: Γαλλία
Ιδρύθηκε το: 1160-1250

Το Πανεπιστήμιο του Παρισιού, γνωστό και ως ‘la Sorbonne’, ιδρύθηκε κάπου μεταξύ το 1160 και 1250 στην Γαλλική πρωτεύουσα, και αποτελεί ένα από τα πρώτα πανεπιστήμια στην Ευρώπη, αν και η λειτουργία σταμάτησε από το 1793 μέχρι το 1896, μετά την Γαλλική Επανάσταση.

Σήμερα, το Πανεπιστήμιο του Παρισιού είναι σκορπισμένο σε όλη την πόλη και χωρίστηκε σε 13 αυτόνομα ιδρύματα το 1970, τα οποία διατηρούν το υψηλό κύρος του αρχικού πανεπιστημίου. Από αυτά τα 13, αυτά με την μεγαλύτερη βαθμολογία είναι το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (μια συγχώνευση των πανεπιστημίων Παρισιού- Σορβόννης και του Pierre and Marie Curie, βρισκόμενο στην 83η θέση στον κόσμο) και το Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne (287ο).

#4 – Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα

Τοποθεσία: Ισπανία
Ιδρύθηκε το: 1134

Το Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα ιδρύθηκε το 1134 και του δόθηκε Βασιλικό Διάταγμα το 1218, κάνοντας το, το παλαιότερο ίδρυμα της Ισπανίας, μετά την παύση της λειτουργίας του Πανεπιστημίου της Παλένθια.

Βρισκόμενο στα δυτικά της Μαδρίτης, αποτελεί το ίδρυμα όπου ο Χριστόφορος Κολόμβος ζήτησε βασιλική υποστήριξη για την αποστολή του στις Ινδίες, στο τέλος του 15ου αιώνα.

Το Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα βρίσκεται ανάμεσα στις θέσεις 601-650 * στην λίστα QS World University Rankings 2021 και στεγάζει 26.746 φοιτητές περίπου στις 9 πανεπιστημιουπόλεις του.

#3 – Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης

Τοποθεσία: Ηνωμένο Βασίλειο
Ιδρύθηκε το: 1096-1167

Με μια λίστα αποφοίτων που περιλαμβάνει 28 Πρωθυπουργούς του Ηνωμένου Βασιλείου, 20 Αρχιεπισκόπους του Canterbury, 12 αγίους, 27 κατόχους βραβείου Νobel με την ύψιστη διάκριση, 50 κατόχους βραβείου Nobel και ένα Sir Stephen Hawking, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης είναι τόσο παλιό αλλά και αναγνωρισμένο.

Αν και η ακριβής ημερομηνία ίδρυσης του παραμένει ακόμα και σήμερα λίγο ασαφής. Υπάρχουν στοιχεία που το χρονολογούν από το 1096, ενώ μερικοί πιστεύουν ότι ιδρύθηκε ακόμα παλιότερα.

Αυτή την στιγμή είναι πέμπτο στην παγκόσμια κατάταξη, και αποτελεί ένα από τα παλιότερα αλλά και με την μεγαλύτερη βαθμολογία πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, με φοιτητική κοινότητα που φτάνει τους 24.300 φοιτητές σχεδόν και λειτουργεί το μεγαλύτερο πανεπιστημιακό πειστήριο στον κόσμο.

#2 – Πανεπιστήμιο της Μπολόνια

Τοποθεσία: Ιταλία
Ιδρύθηκε το: 1088

Όντας ‘Η Μητέρα Όλων Των Σπουδών’ σύμφωνα με το λατινικό του μότο, το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια ιδρύθηκε το 1088 και λειτουργεί ακατάπαυστα από τότε, δίνοντας του τον τίτλο του παλαιότερου πανεπιστημίου στον κόσμο. Μέχρι πρόσφατα, το πανεπιστήμιο δίδασκε μόνο διδακτορικές σπουδές, αλλά σήμερα περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος προγραμμάτων για όλα τα επίπεδα.

Βρίσκεται στην Μπολόνια της Ιταλίας και έχει περίπου 87.760 φοιτητές, 6.400 από τους οποίους είναι από άλλες χώρες. Μερικοί από τους διάσημους ανθρώπους που αποφοίτησαν από εκεί ήταν τρεις Πάπες, αμέτρητοι επιχειρηματίες και πολλοί Ιταλοί πολιτικοί. Το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια βρίσκεται στην 160η θέση στην λίστα QS World University Rankings® 2021.

#1 – Πανεπιστήμιο Αλ-Αζχάρ

Τοποθεσία: Αίγυπτος
Ιδρύθηκε το: 970 μ.Χ

Παρά το γεγονός ότι δεν πήρε την μορφή πανεπιστημίου μέχρι το 1961, το Πανεπιστήμιο Αλ-Αζχάρ αξίζει αναφορά σε αυτή την λίστα καθώς ιδρύθηκε αρχικά το 970 μ.Χ στο Κάιρο στην Αίγυπτο. Αρχικά αποτελούσε ένα ‘μεντρεσέ’, που δίδασκε σε μαθητές από το δημοτικό μέχρι την τριτοβάθμια εκπαίδευση, και ήταν γνωστό αρχικά σαν ένα κέντρο Ισλαμικής εκπαίδευσης, αλλά από τότε έχει αναπτύξει ένα μοντέρνο πρόγραμμα σπουδών με κοσμικά μαθήματα, διασφαλίζοντας την επιβίωση του.

Κατά την διάρκεια των χρόνων, το πανεπιστήμιο έχει δει μεγάλη πολιτική αστάθεια με κορυφαία όλων, τον 12ο αιώνα όταν μια δυναστεία πήρε την εξουσία και κατέστρεψε πάνω από 100.000 κείμενα. Σήμερα, το Πανεπιστήμιο Αλ-Αζχάρ βρίσκεται στις θέσεις 51-60στην λίστα QS Arab Region University Rankings 2021. Εκτός από τις παραδοσιακές σπουδές, προσφέρει προγράμματα στον χώρο των επιχειρήσεων, στα οικονομικά, στις επιστήμες, στην ιατρική, στην μηχανική και στην γεωργία.